بهترین زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان: راهنمای کامل برای برداشت پرمحصول

کاشت لوبیا قرمز در زنجان: شرایط مطلوب و اهمیت انتخاب زمان مناسب

لوبیا قرمز یکی از محصولات استراتژیک و پرمصرف در کشور است که در مناطق مختلفی از جمله زنجان کشت می‌شود. انتخاب بهترین زمان کاشت این لوبیا در زنجان تأثیر زیادی بر رشد مطلوب گیاه، افزایش عملکرد و کاهش خسارات ناشی از عوامل محیطی دارد. این مقاله به بررسی زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان و شرایط ایده‌آل برای تولید محصولی باکیفیت می‌پردازد.

شرایط دمایی مناسب برای کاشت لوبیا قرمز در زنجان

زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان باید به‌گونه‌ای انتخاب شود که مرحله حساس رشد، به‌ویژه گلدهی، با گرما و خشکی تابستان تداخل نداشته باشد. لوبیا قرمز گیاهی گرما‌دوست است و به دمای روز بین ۲۰ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد و دمای شب ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد نیاز دارد.

دمای کمتر از ۱۵ درجه یا بیشتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد تأثیر منفی بر جوانه‌زنی و رشد گیاه دارد و دمای بالاتر از ۳۵ درجه مانع از تشکیل دانه در غلاف‌ها می‌شود. بنابراین، انتخاب فصل مناسب برای کاشت این لوبیا در زنجان، نقش کلیدی در موفقیت کشت دارد.

زمان مناسب کاشت این لوبیا در زنجان بر اساس تحقیقات

طبق مطالعات انجام‌شده در ایستگاه‌های تحقیقاتی، بهترین زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان بین ۲۰ اردیبهشت تا ۱۵ خرداد است که در این میان، هفته اول خردادماه به‌عنوان بهترین بازه زمانی برای کاشت معرفی شده است.

اگر کاشت لوبیا قرمز دیرتر از این زمان انجام شود، به دلیل افزایش دما در تابستان و کاهش رطوبت خاک، عملکرد محصول کاهش می‌یابد. همچنین، کشت زودهنگام ممکن است باعث مواجهه گیاه با دماهای پایین در اوایل فصل رشد شود که بر جوانه‌زنی تأثیر منفی خواهد گذاشت.

روش‌های مختلف کاشت این لوبیا در زنجان

لوبیا قرمز را می‌توان به دو روش اصلی کشت کرد:
۱. روش هیرم‌کاری: بهترین روش کاشت برای جلوگیری از سله‌بستن خاک و افزایش یکنواختی رشد بذرها. در این روش، پس از آبیاری اولیه، زمین گاورو شده و سپس بذرها کشت می‌شوند.
۲. روش خشکه‌کاری: اگرچه این روش نیز در برخی مناطق انجام می‌شود، اما به دلیل حساسیت لوبیا قرمز به سله‌بستن خاک، روش هیرم‌کاری توصیه می‌شود.

تراکم بوته و میزان بذر مصرفی در کاشت لوبیا قرمز

بر اساس تحقیقات، بهترین فاصله کاشت برای کاشت این لوبیا در زنجان در روش ردیفی ۵۰ سانتی‌متر بین ردیف و ۵ سانتی‌متر روی ردیف است. تراکم ایده‌آل حدود ۵۰ بوته در مترمربع است که باعث افزایش عملکرد می‌شود.

میزان بذر مورد نیاز برای کشت مکانیزه ۱۹۰ تا ۲۱۰ کیلوگرم در هکتار است. عمق مناسب کاشت در شرایط هیرم ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر است. در کشت سنتی (دست‌نشان)، به دلیل افزایش فاصله کاشت، میزان بذر مصرفی تقریباً نصف روش مکانیزه است.

آماده‌سازی زمین برای کاشت لوبیا قرمز

برای بهترین زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان، آماده‌سازی زمین تأثیر مهمی بر رشد گیاه دارد. شخم پاییزه توصیه می‌شود زیرا باعث ذخیره بهتر آب و کاهش فرسایش خاک می‌شود. پس از گاورو شدن زمین در بهار، عملیات تسطیح و کرت‌بندی انجام شده و کودهای مورد نیاز پیش از کاشت اضافه می‌شوند.

نیازهای تغذیه‌ای و توصیه‌های کودی

به منظور افزایش کیفیت و عملکرد محصول، کوددهی متناسب با نیاز خاک ضروری است. اگر تجزیه خاک انجام نشود، توصیه‌های عمومی کودی شامل:

• کود اوره: ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار
• کود فسفاته: ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار
• کود پتاسه: ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار
• سولفات روی: ۴۰ کیلوگرم در هکتار
• سولفات منگنز: ۲۰ کیلوگرم در هکتار
• کود میکرو کامل: محلول‌پاشی با غلظت ۳ در هزار (۳ کیلوگرم در هکتار)

همچنین، استفاده از کودهای دامی پوسیده قبل از کاشت به بهبود کیفیت خاک کمک کرده و در افزایش عملکرد تأثیرگذار است.

مدیریت آبیاری و حساسیت لوبیا قرمز به کم‌آبی

آبیاری مناسب تأثیر مستقیمی بر رشد و عملکرد محصول دارد. در زمین‌های با بافت سبک، آبیاری هر ۳ تا ۴ روز یک‌بار و در زمین‌های سنگین‌تر هر ۵ تا ۸ روز یک‌بار انجام می‌شود.

یکی از حساس‌ترین مراحل رشد لوبیا قرمز، دوره گل‌دهی تا تشکیل غلاف است که در این مرحله کمبود آب می‌تواند باعث کاهش عملکرد شود. همچنین، آخرین آبیاری باید زمانی انجام شود که حدود ۲۵ درصد از غلاف‌های لوبیا رسیده باشند.

برداشت لوبیا قرمز در زنجان و نکات مهم

زمان برداشت لوبیا قرمز به تاریخ کاشت و شرایط رشد بستگی دارد. در ارقام ایستاده مانند رقم درخشان، غلاف‌ها همزمان می‌رسند و برداشت زمانی انجام می‌شود که ۸۰ درصد غلاف‌ها رسیده باشند.

بهترین زمان برای برداشت، هنگامی است که میانگین رطوبت دانه‌ها حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد باشد. محصول ابتدا به‌صورت دستی برداشت شده و پس از خشک شدن غلاف‌ها، به خرمنگاه منتقل و خرمن‌کوبی می‌شود.

بهترین زمان کاشت لوبیا قرمز در زنجان بین ۲۰ اردیبهشت تا ۱۵ خرداد است و هفته اول خرداد بهترین بازه زمانی محسوب می‌شود. رعایت شرایط دمایی، مدیریت آبیاری و تغذیه مناسب، نقش مهمی در افزایش عملکرد محصول دارد. برای دستیابی به بالاترین بازدهی در کاشت این لوبیا در زنجان، انتخاب روش کاشت مناسب، رعایت تراکم بوته و تأمین نیازهای تغذیه‌ای گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است.